Tuesday, 25 April 2017

बिचारे जाहले उच्चार अन् बेशुद्ध ते लेखन...

बिचारे जाहले उच्चार अन् बेशुद्ध  ते लेखन

   सांप्रत काळीं इये मराठीचिये नगरियें मोठाच आकांत जाहला. 
उच्चारराव ,लेखनराव आणि भाषावैभव या  बिनीच्या शिलेदारांवरती आक्रमण आले. मोठाच संग्राम जाहला. मोठमोठ्या शब्दांची कत्तल जाहली. कित्येकांचे वेशीपोत धिंडवडे निघाले. कोणाचे डोकें कोणास ,कोणाचें पाय कोणास अशी गंभीर अवस्था झाली. कोणी कोणास विचारीना झाला; कोणी कोणास पुशीना झाला. ऐसा हलकल्लोळ!

      हे कशाने व्हावे?  हा विस्मयो!
ही मराठी तर मायमाउली! तिच्या गुणांचे गोडवे बाराव्या शतकाच्या आधीपासोन गाईलेले.
घाटासारखी ओबडधोबड पण आतून कोकणातील शहाळ्याप्रमाणे मधुर अशी हिची खासियत!
कृष्णेसारखी शांत तर गोदेवत  ही समृद्ध!
येत्या जात्या प्रवाहाला अल्लाद आपणांमध्ये सामावून घेणारी ही! आपणियांमधील उणीव जाणोन  'न्यून ते पूर्ण' करवोन घेणारी ही! नितनवे ओहोळ सामावून  घेणारी ही! नितनव्या शब्दप्रवाहें वाढती होणारी ही!
परंतु तिच्या  या सोभावाचा, 'बेपर्वाई' हा गनीम गैरफायदा घेओ लागला. तींस भ्रष्टावू लागला. तिच्या प्रवाहात इतरेजनांचे मिळणे वाढों लागलें. मराठी नगरीचे पात्र फुगो लागलें. नगरीचे मुळींचें सौंदर्य लपोन गेले. तींस अशुद्धतेच्या राहूकेतूचे गिर्‍हाण लागले. तिच्या
दंत,तालव्य,औष्ठ्य, कंठ्यादी राज्यांची कोणी तमा बाळगीना झाले.

पाहतां पाहतां 'श'कार आणि'ष'कार, तिचे मानबिंदू असलेले हे दोनी बंधू धारातीर्थी पडले.
शकार तालुकास्थित तर षकार मूर्धनास्थित होता. त्यांचे व्यापार, कामकाज नेटकेपणाने वाटोन दिलेले! परंतु  बेपर्वाई गनिमाने त्यांचे उच्चाटन केले आणि एकें ठायीं दुसरा तर दुसरें ठायीं पहिला बैसेल ऐसे केलें.
याने भ्र'श्टा'कार मातला.
दूरचित्रवाणीनामक वार्ताहराकडोन बेपर्वाई गनिमाने शकाराचा उदोउदो सुरू करियेला.
"आयुश्यातील महत्त्वाच्या गोश्टींविशयी सुश्टजन तुश्टतेने भाशणे देवो लागलें ." कोणीयेक पुरुश "भ्रश्ट नेते नश्ट व्हावेत" असे त्वेशाने स्पश्ट सांगो लागले.
कोणी येक विदुशी,"मनुश्याच्या दुश्ट प्रवृत्तीमुळे सृश्टी नश्ट होण्याचे  मार्गावर असल्याचे तसेच ही चेश्टा नसल्याचे सांगो लागल्या.
असा सगळीकडे शयशयकार झाला असताना मध्येंच कुणीयेकास मूर्धनास्थित 'षकाराचा' आठव आला.
नावीन्य गमलें.
मग शकाराची उचलबांगडी करोन त्यास्थानी षकाराची प्रतिष्ठापना झाली. बेपर्वाईचा गनीम खुदखुदू हसो लागला.
दूरचित्रवाणी"षषिकलाबाई जोषी आणि काषीबाई षिखरे यांच्या खाष्या स्वार्‍या कषा तर्‍हेने भेटल्या" ,
"कुषाबा जाधवांनी खुषालचंदांचा गाषा कषा तर्‍हेने गुंडाळला आणि 'जषास तसे' किंवा 'ठोष्यास ठोसा' या न्यायाने कसे उत्तर दिले याबाबत घषाच्या षिरा ताणून चर्चा घडवोन आणो लागली.
षषकवत श आणि ष बंधुद्वय तालव्यमूर्धनास्थानी उत्प्लवो लागलें.

एवंच शुद्धास शु'ध्दा'चे तर अशुद्धास अशु'ध्दा'चे रूप प्राप्त जाहले.

पूर्वापर चालत आलेल्याचे नामकरण आता 'पूर्वापार' करियेलें.
सामग्रीची गनीमें गचांडी वळोन 'सामुग्री'करोन ठेवियलीं.
उद्ध्वस्ताचा उध्वस्तें ध्वंस करविला तर क्लृप्तीची जीभ छाटोन तींस क्लुप्ती करवोन बोबडें बनविलें.
सहस्र,स्राव, स्रोत या स्रकारी प्रजेस सहस्त्र, स्त्राव, स्त्रोत करवोन त्रस्त केले.
'सु' म्हणिजे 'चांगले जाणणारा' जो 'सुज्ञ' होता त्याची शेंडी पिरगाळोन त्यास सूज्ञ केले आणि 'अट्टहासाच्या' हातीं काठी देवोन त्यास 'अट्टाहासे' जरत्कारू करियलें. ऐसा अन्याव!
पाश्चा'त्त्या'ची तंगडी तोडोन त्यास पाश्चात्य  बनविले तर पाश्चिमात्यास बळेंचि आणिक एक तंगडी लावोन पाश्चिमात्त्य असे त्रिपाद घडविलें.
महत्त्वाचे महत्व झाले.
षष्ट्यब्दीपूर्तीस 'षष्ठब्द' ' षष्टब्द ' अशा वेगवेगळ्या रूपांत दर्शवू लागले. तेणें गुणें मायानगरीत जैसे मूळ रूप दडून राहते आणि नकली रूपे खर्‍यासमान होतात तसे तेच सत्य भासू लागले. ऐसा चित्तभ्रम गनीमें घडविला.
जिजीविषा, विजिगीषू हे शब्द एकत्र उच्चारिता येईना जाहले आणि काळप्रवाहीं बुडबुडोन गेले.
तैसैचि पारं'प'रिकतेचा साज उतरवोन भाषेस पारं'पा'रिकतेचा साज चढवियेला.
उदरभरणास अर्थात उपाहारास पारितोषिक म्हणिजे उपहार बनविले.

काही बाप्यांस कुंकुम लावियेले. सयुक्तिकचे विनाकारण  संयुक्तिक,बलाढ्य सह्याद्रीचे संह्यांद्री , धुवाधारचे धुंवाधार जाहले.
काहींचे कुंकुमतिलक नको तेथे हलवियेलें.केलें आहे>केलं आहे> केलंय येथवरीच्या रूपाचे मराठीस वावडे नव्हतें. परंतु त्या कुंकवाचे स्थान पुसोन  केलंय ऐवजी केलयं, खरंय ऐवजी खरयं  ऐसे पुढील अक्षरास बळात्कारें कुंकुमचर्चित करण्याचे अगोचर कार्य होओ लागले. मुळीं ,मात्रेठायीं अनुस्वार दिधला असें, याचे विस्मरण जाहले.
काही शब्दांचा तर थरकाप उडाला.
मेघश्याम मेघःश्याम
घनश्याम घनःश्याम
धिक्कार   धिःकार
हाहाकार    हाहाःकार
असे विसर्गरूपी घर्मबिंदू त्यांच्या भालप्रदेशीं उमटलें.
सांप्रतकाळी लोक 'भाजी धूत नसोन भाजीला धुवो लागलें. भाजीला चिरो लागलें.'
'पावसाने रेल्वे मार्ग प्रभावित होवो लागलें.'
'धन्यवाद देणेऐवजी धन्यवाद करो लागले'
लोक एकामेकांची मदत करो लागलें.
चीजवस्तू सापडणेंऐवजी भेटों लागली.
'हे या ठिकाणी जे आहे ते पाणी आहे, हे पाणी जे आहे ते वाहते आहे, हे या ठिकाणी मी सांगत आहे'
अशी मानेवरील शरीराचा भाग हवा त्या ठिकाणी नसल्याचे दर्शविणारी भाषा सुरू जाहली.
यात मध्येच कुठेही 'कुठेतरी' हा शब्द पेरणे अनिवार्य झाले. त्याने विचारवंत असल्याचे भासते असा समज प्रसवला...
मराठीचिया नगरीची ऐसी दुरवस्था नव्हे नव्हे दुरावस्था  पाहोन मराठी प्रेमिकांचे हॄदय नव्हे रुधय तीळतीळ तुटों लागलें. मराठीचा हा र्‍हास उघड्या डोळ्यांनी बघण्याची वेळा पातली. क्वचित कोणी संदेशशरसंधान करू पाहिलें पण ते शर उलटे स्वतःवरच उलटलेले पाहोन 'जे जे होईल ते ते पाहावें ,जरी चित्तीं नसले समाधान' हे अंतरी धरोन त्यांनी मौनास धारण केले.
अशा तर्‍हेने समस्त मराठी जन मौनात असताना लेखणीतलवारबहाद्दरकुळीं जन्मलेल्या पुरंदरे  माधुरी नामकें विदुषीने जिव्हास्त्र चालवोन मितभाषेने सर्वांस जागृत केले.....
त्या निद्रा सुषुप्ती मौन यांमधील अवस्थेमध्ये असतानाही  मनोगत व्यक्त करणारा हा लेखनप्रपंच!!
इति अलम् ।    
सुषमा जोशी

No comments:

Post a Comment